Zaproponowano, aby wspólna waluta była podobna do rosyjskiego rubla i zabezpieczona eksportem surowców Rosji i Kazachstanu. Potencjalny rynek obiegu wynosiłby około 180 milionów ludzi, a całkowita wielkość PKB — ponad 2 biliony dolarów.
Wspólny obszar walutowy w ramach Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej (EUG) http://www.eaeunion.org/, którego celowość wprowadzenia we wtorek polecił zbadać prezydent Rosji, sprawi, że sojusz stanie się bardziej stabilny i atrakcyjny gospodarczo, mówią eksperci.
Prezydent Rosji Władimir Putin we wtorek nakazał Bankowi Centralnemu Federacji Rosyjskiej i rządowi do 1 września ustalić możliwość stworzenia unii walutowej EUG.
EUG od 1 stycznia 2015 roku stał się prawnym następcą Unii Celnej. W jego skład wchodzi Rosja, Białoruś, Kazachstan i Armenia, trwają negocjacje w sprawie przyłączenia do unii Kirgistanu.
W zeszłym roku w Kazachstanie podpisano dokumenty, które przewidują stworzenie do 2025 roku euroazjatyckiego Banku Centralnego i pojawienie się wspólnej waluty dla Białorusi, Federacji Rosyjskiej i Kazachstanu. „Ale sytuacja w polityce zagranicznej może wpłynąć na decyzje gospodarcze i prezydent Rosji zdecydował przyspieszyć ten proces”, — powiedział dyrektor departamentu analitycznego „Alpari” Aleksander Razuwajew.
Bank Centralny EUG, który będzie nadzorować jednolitą politykę monetarną, powinien znajdować się w Ałmaty w Kazachstanie. „Ale nie będzie on analogiem Europejskiego Banku Centralnego. Prawdopodobnie decyzje będą tam podejmowane jednomyślnie przez premierów lub szefów banków narodowych krajów”, — powiedział Razuwajew.
„Unia walutowa jest ostatnim etapem integracji walutowej”, — powiedział dyrektor Centrum Badań Integracji Euroazjatyckiego Banku Rozwoju Jewgienij Winokurow.
Według niego waluty krajów EUG de facto są silnie uzależniona od rosyjskiego rubla: „To jest naszym zdaniem kolejny powód do rozważenia kwestii integracji. Skoro i tak kursy podążają w ślad za rublem, to czy nie lepiej sprawić, aby ten mechanizm stał się przejrzysty i regulowany?”.
Nie można tak po prostu wprowadzić wspólnej waluty. „Potrzebny jest dostatecznie długi okres dostosowawczy. Polega on na koordynacji waluty i polityki pieniężnej; wzajemnego przywiązania kursów walut krajowych”, — kontynuuje Winokurow.
Istotnym warunkiem sprawnego funkcjonowania unii walutowej jest koordynacja fiskalna (w zakresie przepisów podatkowych). Dopiero po tym możliwe jest wprowadzenie wspólnej waluty i jednego centrum emisji, kontynuuje ekspert.
Minister ds. Integracji i Makroekonomii EUG Tatiana Wałowaja we wtorek ostrzegła kraje członkowskie przed pośpiechem. Powiedziała, że najpierw trzeba stworzyć jednolity rynek, a następnie rozmawiać o możliwości wspólnej waluty. „Ale koniecznie trzeba koordynować politykę monetarną”, — powiedziała Wałowaja.
Ile czasu zajmą te wszystkie procesy i kiedy w portfelach obywateli krajów członkowskich EUG pojawi się nowa waluta? Niektórzy eksperci twierdzą, że reformę można przeprowadzić nawet w ciągu dwóch lat. Inni uważają, że realnym terminem są dekady.
„Z mojego punktu widzenia nowa waluta może pojawić się już 1 stycznia 2016 roku. Polityka określa gospodarkę”, — mówi Razuwajew. Ale to wymaga woli politycznej nie tylko Rosji, ale także uczestników EUG.
Prowadzenie skoordynowanej polityki monetarnej i fiskalnej na podstawie EUG czy utworzenie obszaru walutowego lub unii walutowej może doprowadzić do zmniejszenia ryzyka walutowego w EUG, a tym samym do zmniejszenia kosztów wzajemnego handlu i inwestycji.
Jeśli zaś odnieść się do doświadczeń Unii Europejskiej, to uzależnienie Europy od rozliczeń w dolarach oczywiście również się zmniejszyłi. Doprowadziło to do spadku ryzyka, pogłębienia europejskiego rynku finansowego i intensyfikacji wzajemnej wymiany handlowej i inwestycji.