Ambasador Rosji: Moskwa nie chciała prowokować Polski akcją pamięci Czerniachowskiego

Rosja nie dążyła do prowokacji polskiej strony akcją pamięci w miejscu śmierci radzieckiego generała Iwana Czerniachowskiego. Prowadzona przeciwko niemu kampania jest dla Moskwy niezrozumiała, powiedział ambasador Rosji w Warszawie Siergiej Andriejew.

Pamięć Czerniachowskiego, który zginął podczas wyzwolenia Polski, uczczono 18 lutego w Pieniężnie. W uroczystości złożenia wieńców w miejscu, gdzie generał został śmiertelnie ranny, a także na radzieckim cmentarzu wojskowy wziął udział ambasador i attache wojskowy rosyjskiej ambasady w Polsce, konsul generalny Federacji Rosyjskiej w Gdańsku, a także polscy weterani.

„My nie mieliśmy zamiaru, nie dążyliśmy do prowokacji. Tradycyjnie co roku 18 lutego w rocznicę śmierci generała Czerniachowskiego przyjeżdżamy na miejsce jego śmierci, organizujemy tam pamiętną ceremonię. Na miejscu śmierci Czerniachowskiego i niedaleko na cmentarzu, gdzie pochowani są radzieccy żołnierze, którzy zginęli podczas wyzwalania tej ziemi” — powiedział Andriejew na antenie stacji telewizyjnej TVN24.

Ambasador dodał, że nie rozumie powodów kampanii rozpoczętej w Polsce przeciw Czerniachowskiemu. Andriejew podkreślił, że generał działał wyłącznie w ramach okoliczności wojennych i nie był zaangażowany w śmierć Polaków.

„Nie kazał mordować, rozstrzeliwać, ani nic. Jeśli chodzi o okoliczności, o wydarzenia, które nastąpiły po wyzwoleniu Wilna, wtedy żołnierze Armii Krajowej mieli wybór: mogli przejść pod dowództwo Armii Radzieckiej i kontynuować wyzwalanie swojego kraju — Polski, albo odmówić złożenia broni. A rozumiecie, że w czasie wojny dowódca Armii Czerwonej nie mógł zostawić na tyłach swojej armii uzbrojonych formacji, które nie podporządkowują się jego dowództwu. Dlatego alternatywą było internowanie. Oni nie zostali zgładzeni, nie zostali zabili, oni byli internowani” — wyjaśnił.

W poprzednich latach ceremonia odbywała się tradycyjnie pod pomnikiem Czerniachowskiego, który został postawiony na początku lat 70. Postanowieniem burmistrza Pieniężna Kazimierza Kiejdo popiersie przymocowane do pomnika zostało zdemontowane we wrześniu 2015 roku, co wywołało skrajne oburzenie w Rosji. Następnie został również zdemontowany betonowy stelaż, do którego było przymocowane popiersie.

Polski Instytut Pamięci Narodowej (IPN) poinformował o zamiarze stworzenia muzeum pomników wdzięczności Armii Radzieckiej pod gołym niebem — usunąć komunistyczne pomniki i symbole z ulic i placów miast i umieścić je w muzeum. Wcześniej informowano, że władze Pieniężna rozważały możliwość umieszczenia popiersia generała Czerniachowskiego w tym muzeum.

Iwan Czerniachowski był radzieckim dowódcą wojskowym, generałem armii, dwukrotnym Bohaterem Związku Radzieckiego. Od 15 kwietnia 1944 roku był dowódcą wojsk Frontu Zachodniego, a od 24 kwietnia 1944 roku — 3. Frontu Białoruskiego, uczestniczył w walkach o wyzwolenie Białorusi. Został odznaczony Orderem Lenina, dwoma Orderami Suworowa I klasy, czterema Orderami Czerwonego Sztandaru i Orderem Kutuzowa i Chmielnickiego I klasy. Czerniachowski został ciężko ranny odłamkiem artyleryjskim na obrzeżach miasta Melzak w Prusach Wschodnich 18 lutego 1945 roku i tego samego dnia zmarł.