Odpoczywać czy pracować? Większość Japończyków ma wyrzuty sumienia z powodu urlopu

59% Japończyków czuje winę, kiedy bierze płatny urlop. Taki wynik wskazuje „Międzynarodowe statystyczne badanie płatnego urlopu w 26 państwach świata” przeprowadzone przez największą w Azji firmę turystyczną Expedia.

W tym niezwykłym rankingu Japończyków wyprzedzają tylko południowi Koreańczycy: 69% czuje niepokój i wyrzuty sumienia, kiedy idą na płatny urlop. Rosjan i Europejczyków taka statystyka może dziwić. W Rosji i wielu państwach europejskich większość pracowników z zadowoleniem bierze urlop, nawet niepłatny. Czym można wyjaśnić pojawiające się u mieszkańców państw azjatyckich, słynących ze swej pracowitości, poczucie winy za w pełni zasłużony urlop?

Swoją opinię „Sputnikowi” wyraziła praktykująca w Rosji i w Japonii psycholog, profesor Moskiewskiego Instytutu Psychoanalizy Nadieżda Mazurowa: „Poza mentalnością narodową, to jest zapewne kwestia wychowania. Jeśli dziecku od narodzin mówi się, że nie powinno płakać i stwarzać trudności dla innych, a później w szkole on także powinien słuchać się nauczyciela i zachowywać się idealnie, to kiedy dzieci dorastają, to najgorsze co może dla nich być, to wyglądać inaczej niż wszyscy i stwarzać komuś trudność swoim zachowaniem.

Możliwe, że ta psychologiczna postawa na tyle zespala się ze świadomością, że tylko wrażenie prawidłowego zachowania i doskonałej pracy daje poczucie spokoju ducha. A poczucie winy pojawia się za najdrobniejszy przejaw naruszenia zasad lub nieprawidłowo wykonaną pracę może dosłownie doprowadzić do paniki. Zresztą, w Japonii przez długi czas w ogóle nie było płatnego urlopu i Japończycy byli do tego przyzwyczajeni. Na poziomie świadomości dawno już sformułowano: „powinienem służyć państwu, to ja mam obowiązki wobec firmy, a nie firma wobec mnie”. Na pewno z tego powodu, mając zasłużony urlop, wielu pracowników odczuwa dyskomfort”. 

Jeszcze jedna ciekawostka: Japonia zajmuje pierwsze miejsce na świecie pod względem liczby rzeczy zapomnianych w środkach transportu. Ludzie po drodze do pracy i do domu po prostu śpią, często są emocjonalnie i fizycznie „wypaleni”.  „Karōshi”, czyli „śmierć od przepracowania”, co roku w Japonii dotyka około 10 tysięcy osób. 

Co dziwi jeszcze bardziej, to to, że jednocześnie w Japonii odnotowano najmniejszy procent ludzi czujących „niedosyt odpoczynku” – pisze „President”. Jak można wyjaśnić ten fenomen? „Możliwe, że chodzi o to, że jest pewien dysonans między tym, co ludzie myślą i co czują – zauważa psycholog Nadieżda Mazurowa. – Na poziomie świadomości mogą czuć, że odpoczęli. Jednak wieczorami wielu nie może się odprężyć, zasnąć. I skarżą się, że potrzebują czegoś na uspokojenie: alkoholu lub tabletki. Na tym poziomie świadomości tego nie czują, tam działa blokada”. 

W ten sposób, odpoczywając mało (według europejskich standardów) Japończycy czują się dobrze. O różnym podejściu do odpoczynku w Rosji i Japonii w wywiadzie dla „Sputnika” opowiedział były ambasador Federacji Rosyjskiej w Japonii Aleksander Panow: „W Japonii naprawdę zaczyna się odpoczywać i podróżować głównie na emeryturze. I przy tym Japończycy nie leżą na plaży, nie oddają się bezczynności.Na urlopie za granicą oni stale przemieszczają się z jednego miasta do drugiego, aby poznawać coś nowego, zobaczyć jak najwięcej. Możliwe, że z tego powodu uważają za całkowicie wystarczający nawet niewielki urlop”. 

Kultura pracy ponad siły poważnie martwi władze Japonii, które starają się motywować obywateli do odpoczynku, aby uchronić ich przed przeciążeniem. Na daną chwilę Japonia gotowa jest zmuszać pracowników do brania choćby 5 dni urlopu w ciągu roku.