Polarny bohater: Po co Rosji nowy wojskowy lodołamacz?

Szeroki krępy korpus, kanciasta nadbudowa ze skoszoną po wojskowemu przednią ścianką, mocne wysokoprężne silniki i bandera wojenna na rufie - w środę rozpoczęły się państwowe testy najnowszego rosyjskiego lodołamacza „Ilja Muromiec”, po raz pierwszy od wielu lat zamówionego nie przez resort cywilny, lecz przez Ministerstwo Obrony.

Okręt należy do klasy pomocniczej i będzie służył w składzie grupy arktycznej Marynarki Wojennej. Oczekuje się, że stalowy bohater zostanie przekazany marynarzom wojskowym bardzo szybko — do końca 2017 roku.

Flota czeka na nowinkę z dużą niecierpliwością — w składzie Floty Północnej obecnie nie ma żadnego własnego wielofunkcyjnego lodołamacza. Poza tym tego typu statki są potrzebne w Arktyce jak powietrze, zwłaszcza biorąc pod uwagę poważne wielkoskalowe budowy wojskowe. Nie należy ignorować niecichnących politycznych „zgrzytów” między północnymi potęgami, które pretendują o swój kawałek arktycznego tortu. Rosja nadal dysponuje największą flotą lodołamaczy na świecie, jednak „Ilja Muromiec” wyprowadza jej możliwości na zupełnie nowy poziom.

Na pierwszy rzut oka w charakterystykach taktyczno-technicznych okrętu nie ma nic szczególnego — w porównaniu z atomowymi odpowiednikami jest stosunkowo niewielki. Pod względem wyporności (sześć tysięcy ton) odpowiada współczesnemu niszczycielowi, długości (85 metrów) — korwecie, prędkości (15 węzłów) — trałowcowi. Know-how „Ilji Muromca” jest zasadniczo nowy główny napęd, który w pracy w Arktyce daje szereg istotnych zalet.

Składa się z czterech generatorów wysokoprężnych o całkowitej mocy 10 600 KW, które dostarczają energię do dwóch silników elektrycznych o mocy 3500 KW każdy, zainstalowanych w oddzielnych kolumnach wirnika. Są one umieszczone na zewnętrznej powierzchni korpusu i mogą obracać się o 360 stopni. W ten sposób „Ilja Muromiec” może poruszać się w dowolnym kierunku — do przodu, do tyłu, na boki, po skosie, co pozwala mu na szybką zmianę kursu i manewrowanie na polu lodu.

Okręt należy do klasy Icebraker6 i może przebijać się przez lód o grubości do 1 metra. Oczywiście olbrzymie statki zasilane energią jądrową są w stanie na więcej. Ale swoich wysokoprężnych towarzyszy „Ilja Muromiec” pozostawia daleko za rufą pod względem wielu kluczowych wskaźników. Po pierwsze, na jednym regularnym „tankowaniu” lodołamacz może przepłynąć nawet dziesięć tysięcy mil morskich, czyli przepłynąć Północną Drogę Morską w tę i z powrotem. Po drugie, „Ilja Muromiec” będzie mógł autonomicznie pływać nawet do 60 dni. Pod względem obu wskaźników lodołamacz znacznie przewyższa większość rosyjskich nawodnych okrętów wojennych, z wyjątkiem ciężkiego atomowego krążownika rakietowego „Piotr Wielki”. Do żeglugi w Arktyce najważniejszymi cechami są autonomia i zasięg, ponieważ w drodze nie zawsze możliwe jest tankowanie czy uzupełnienie zapasów wody i żywności.

„Ilja Muromiec” to prawdziwy twardy robotnik, zdolny do rozwiązywania szerokiego zakresu zadań. Może patrolować obszary strefy arktycznej przez długi czas, holować okręty, torować dla nich drogę przez lód, zaopatrywać przybrzeżne bazy i lotniska we wszystko, co potrzebne, a także uczestniczyć w badaniach hydrograficznych.

Wraz z „Ilją Muromcem” flota otrzyma później cztery podobne lodołamacze projektu 21180 — dwa dla Floty Północnej i dwa dla Floty Oceanu Spokojnego. Ponadto do 2020 roku dla Marynarki Wojennej Rosji zostanie zbudowany okręt patrolowy strefy arktycznej „Iwan Papanin” projektu 23550. Będzie uzbrojony w pociski przeciwokrętowe i uniwersalne 100-mm działo AK-190, które może przebijać lód o grubości do 1,5 metra. Oczekuje się, że główny okręt serii wstąpi do floty w 2021 roku. Budowa drugiego lodołamacza o nazwie „Nikołaj Zubow” zostanie rozpoczęta w 2018 roku.