Jak Steven Spielberg wrogiem Polski został

Znany reżyser opowiedział anegdotkę, stawiającą Polaków w negatywnym świetle. Później skrytykował nowelizację ustawy o IPN. I został wrogiem publicznym.

Twórca serii „Indiana Jones" i hitu „Park Jurajski" z okazji 25-lecia nakręcenia „Listy Schindlera" podzielił się refleksją na temat drugiej wojny światowej. Ubolewał nad faktem, że młodzi Amerykanie nie uczą się w szkołach o Holokauście.

— Połowa „pokolenia millenialsów w USA nie wie, czym było Auschwitz, a co piąty przedstawiciel tego pokolenia nigdy nie słyszał o Holokauście. Dziś to nie jest wymagane do ukończenia szkoły średniej w stopniu, w jakim powinno być. (…) To powinno być częścią nauk społecznych w każdej publicznej szkole średniej w tym kraju — stwierdził reżyser.

A później pojechał już „po całości". Przypomniał anegdotkę z planu. Kiedy realizowano zdjęcia do „Listy" w w jednym z polskich miast, miała miejsce następująca historia: jeden z głównych aktorów, Ralf Fiennes, grający nadzorcę obozu w Płaszowie, szedł ulicą w mundurze SS, gdy nagle podeszła do niego Polka i powiedziała, że „bardzo podoba jej się ten mundur", i że chciałaby, żeby „oni wrócili i ochronili nas wszystkich znów".

— Prawdopodobnie zostanę aresztowany w Polsce, gdy pojadę tam następnym razem, za to co powiedziałem — odkąd uchwalili swoje prawo — podsumował po zastanowieniu reżyser.

Redaktor naczelny tygodnika „Wprost" Jacek Pochłopień skomentował wypowiedź Spielberga: „Nie wykazał się odpowiedzialnością za słowo. To nie buduje klimatu zaufania. Historie opowiadane przez postać tej miary obiegają świat. Oto okazuje się, że są w Polsce zwolennicy Hitlera… Są? Oczywiście, pojedyncze jednostki niespełna rozumu, jak w wielu krajach świata. Jednak podniesienie takiego incydentu do rangi historii, którą warto opowiadać, tworzy wrażenie, że jest ona reprezentatywna, że jest to pogląd, na który warto w Polsce zwrócić uwagę. Postać tej miary powinna ważyć słowa".

Ale to praktycznie jedyny głos rozsądku, Na prawicowych portalach informacyjnych dominuje oburzenie.

Natomiast przytomnie zabrzmiał głos Johnny'ego Danielsa, szefa Fundacji From the Depths. Daniels, przedstawiciel środowiska żydowskiego w Polsce, murem stoi za Mateuszem Morawieckim. Aktywnie uczestniczy w debacie pomiędzy Polską i Izraelem. Jest tak medialny, że nadano mu nawet ironiczny przydomek „nieformalnego doradcy rządu od spraw żydowskich".

Ale jego wypowiedzi pełne są trafnych spostrzeżeń.

— Spielberg rozumiał, iż to, co powiedział, odbije się w Polsce głośnym echem — powiedział Daniels dla Polskiej Agencji Prasowej. — Jesteśmy winni Spielbergowi podziękowania i uznanie za przekazanie światu wiadomości o Holocauście, którą zawarł w "Liście Schindlera". Jednak jego ostatnia wypowiedź świadczyła o absolutnym braku zrozumienia, po co i dlaczego ten film powstał, a także niezrozumienia powodów, które za nim stały. Musimy być krytyczni wobec wypowiedzi reżysera, ale powinniśmy być również krytyczni w kwestii komunikacji.

I tutaj dał rządowi prztyczek w nos. I nie tylko rządowi, również Polskiej Fundacji Narodowej. Bo to oczywiste, że za przytoczenie niezbyt mądrej anegdotki nikt by Spielberga nie aresztował. Ale, jak stwierdził żydowski komentator, „ten błąd ukazuje niezrozumienie nowego prawa i brak odpowiednich zabiegów PR-owych ze strony polskiej. Jeżeli Spielberg nie rozumie ustawy o IPN i polskiej perspektywy, to może należy zainwestować w PR zamiast w jachty?".

Panie premierze, może czas zmienić definicję „dbałości o dobre imię Polski"?

Poglądy autorki mogą być niezgodne ze stanowiskiem redakcji.