Ambasador Ukrainy: Historia już nie decyduje o stosunkach z Polską

Kwestie historyczne przewijają się w stosunkach dwustronnych Polski i Ukrainy, ale nie są już głównymi tematami rozmów – uważa ambasador Ukrainy w Warszawie Andrij Deszczycia.

W 2017 roku Ukraina wprowadziła moratorium na prowadzenie polskich prac poszukiwawczo-ekshumacyjnych. Była to reakcja na demontaż pomnika Ukraińskiej Armii Powstańczej (UPA, zakazanej w Rosji) w Hruszowicach. Później prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski w czasie wizyty w Polsce oświadczył, że jest gotów do odblokowania pozwoleń na prace poszukiwawcze. Ukraiński prezydent zaproponował też budowę pomnika pojednania, który miałby stanąć na polsko-ukraińskiej granicy.

– Choć kwestie historyczne nie znikły, nie są już głównymi tematami polsko-ukraińskich rozmów. Wpłynęła na to decyzja o zniesieniu zakazu na prace poszukiwawczo-ekshumacyjne na Ukrainie, co dokonało się po wizycie prezydenta Zełenskiego w Polsce – oświadczył Deszczycia w wywiadzie dla „Ukrinform”.

Jak powiedział, zniesienie zakazu „odblokowało dialog na wielu innych płaszczyznach i rozładowało napięcie, które miało miejsce na szczeblu oficjalnym”. „Do tego czasu trudne kwestie historyczne zawsze były jeśli nie pierwszymi, to jednymi z pierwszych tematów omawianych na oficjalnych spotkaniach. Teraz sytuacja uległa zmianie” – zauważył ambasador.

Napięcia na linii Warszawa-Kijów

W ostatnich latach w stosunkach między Warszawą i Kijowem panowało napięcie, głównie w kontekście dyskusji o wydarzeniach dotyczących kwestii pamięci historycznej. Warszawa potępia pozycję Kijowa w odniesieniu do Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów i Ukraińskiej Armii Powstańczej (OUN-UPA, zakazana w Rosji), a także krytykuje regularne akty wandalizmu wobec polskich miejsc pamięci na Ukrainie. Polski Sejm uznał za ludobójstwo masowe zabójstwa Polaków, dokonane rękoma ukraińskich nacjonalistów na Wołyniu, we Wschodniej Galicji i południowo-wschodnich województwach II Rzeczypospolitej w latach 1939-1945.