Lockdown pogłębił wykluczenie cyfrowe

Prawie 5 milionów Polaków nie korzysta z komputera – a często barierą są ceny sprzętu. Oto przerażające wnioski z nowego raportu Federacji Konsumentów. Pandemia pogłębiła wykluczenie cyfrowe grup najbardziej zagrożonych. Organizacja apeluje: wprowadzenie tzw. podatku od smartfonów może tylko pogorszyć sytuację.

Według raportu pt. „Wykluczenie cyfrowe podczas pandemii. Dostęp oraz korzystanie z internetu i komputera w wybranych grupach społecznych” 4,51 mln Polaków w wieku 16-74 lata (15,5 proc. tej grupy) nigdy nie korzystało z internetu – a jeszcze więcej bo aż 4,78 mln nie korzystało nigdy z komputera.

Inne wnioski: wśród najczęściej wymienianych przyczyn braku dostępu do internetu w domu należy zauważyć zbyt wysokie koszty sprzętu (21,6 proc.) oraz zbyt wysokie koszty dostępu (14,7 proc.). 50-70 tys. uczniów nie posiada w domu żadnego komputera lub tabletu, a ponad 1 mln (co czwarty) musi współdzielić urządzenia z rodzeństwem lub pracującymi zdalnie rodzicami, co realnie uniemożliwia edukację zdalną. Aż 4,6 mln uczniów i 1,2 mln studentów zostało zmuszonych okolicznościami do udziału w lekcjach i wykładach wprost ze swoich domów.

Właśnie w pandemii, w czasie wyjątkowo trudnym pod tym względem, sprzęty powinny być bardziej, nie zaś mniej dostępne.

– Dziś ceny urządzeń w Polsce są niższe niż w państwach Europy Zachodniej, a mimo to dla wielu Polaków są za drogie. To niezwykle ważna informacja z uwagi na planowane rozszerzenie opłaty reprograficznej na nowe urządzenia, takie jak smartfony, tablety, laptopy i komputery stacjonarne. Jakakolwiek podwyżka uderzy właśnie w najbiedniejszych, a to spowoduje, że próby ograniczenia wykluczenia cyfrowego będą skazane na porażkę.

Od wielu miesięcy wskazujemy, że obecny czas w szczególny sposób nie sprzyja wprowadzaniu nowych obciążeń, w tym tzw. podatku od smartfonów – mówi Kamil Pluskwa-Dąbrowski, prezes Federacji Konsumentów.

– Apelujemy o porzucenie pomysłu obciążenia urządzeń elektronicznych nową daniną, która uderzy w polskich konsumentów. Co więcej, nie ma ona żadnego logicznego uzasadnienia. Wypunktowaliśmy wiele kwestii w liście do Wicepremiera Glińskiego, dlatego tym bardziej dziwią nas postępujące prace nad tzw. podatkiem od smartfonów – dodaje, wskazując, że najbardziej na wykluczenie narażone są gospodarstwa domowe o najniższych miesięcznych dochodach (poniżej 2500 zł netto).

Jakie jeszcze wnioski płyną z raportu?

„Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu w Polsce wymaga współpracy wielu podmiotów i środowisk. Niezbędne jest współdziałanie państwa, samorządów, sektora prywatnego i organizacji pozarządowych (NGO). Działania te powinny w szczególności skupić się na zwiększaniu dostępu do sprzętu i infrastruktury (przede wszystkim wśród grup zagrożonych wykluczeniem) oraz zwiększaniu kompetencji cyfrowych Polaków” – czytamy.