75 tys. mieszkań – święty Graal Lewicy. Czy to realne?

Lewica tłumaczyła wsparcie Krajowego Planu Odbudowy warunkiem przeznaczenia części funduszy na budowę tanich mieszkań na wynajem. Jednak część organizacji eksperckich dowodzi, że jest to niezgodne z wymogami UE. Partia Razem odpowiada, że spokojnie da się wpisać mieszkalnictwo w cele KPO. A czy da się realnie postawić 75 tys. tanich mieszkań?

To już inna kwestia.

Nie da się

Marek Kowalski, przewodniczący Federacji Przedsiębiorców Polskich, uważa, że ta obietnica to „koncert mrzonek”.

Według niego „oczekiwanie finansowania mieszkań czy dróg lokalnych formułowane w toku debaty politycznej” nie ma racji bytu, ponieważ „Krajowy Plan Odbudowy i potencjalne inwestycje są uwarunkowane podjęciem reform wynikających z corocznie przyjmowanych na poziomie UE zaleceń dla poszczególnych państw członkowskich”.

Twierdzi, że mieszkalnictwo w Polsce nie ucierpiało wskutek pandemii, a pieniądze z unijnego Funduszu Odbudowy można wydać poruszając się w ramach tych trzech kategorii: ratowanie gospodarki, szczególnie sfer najmocniej dotkniętych przez pandemię (np. służba zdrowia), ochrona środowiska i przeciwdziałanie niekorzystnym zmianom klimatycznym, cyfryzacja.

Podobnego zdania jest Sławomir Dudek, ekonomista Forum Obywatelskiego Rozwoju.

Da się

Jednak Partia Razem uważa, że spokojnie przy dobrym uzasadnieniu mieszkalnictwo może znaleźć się w KPO. Dorota Olko, rzeczniczka Razem, twierdzi, że priorytetem jest zgodność z unijnymi wytycznymi, bowiem „filary” finansowe wyszczególnione w polskiej wersji przez rząd nie są wiążące i można je modyfikować. Grunt, aby realizowane były wytyczne UE, a tam mieszkalnictwo można „podpiąć” zarówno pod zielone inwestycje, spójność społeczną i terytorialną, czy „politykę na rzecz następnego pokolenia, dzieci i młodzieży, takie jak edukacja i umiejętności”. Zatem przy rzeczowym uzasadnieniu nie powinno być żadnego problemu ze zdobyciem pieniędzy na budowę, – stwierdziła polityczka w odpowiedzi na pytanie dziennikarzy „Wyborczej Biz”.

Kolejne pytania, które się rodzą w toku dyskusji, dotyczą tego, czy rzeczywiście mamy szansę realnie postawić minimum 75 tys. tanich mieszkań na wynajem w ciągu nadchodzących 5 lat.

A tak serio?

Pamiętacie coś takiego jak Mieszkanie Plus? No właśnie. Zapowiedzi też były szumne, tymczasem udało się postawić 2,5 tys. mieszkań w ciągu 7 lat. Same formalności,jak twierdzą znawcy rynku, zajmą 3 lata. Jednak miałoby to szansę się udać, gdyby środki zostały zdecentralizowane i mogły nimi swobodnie dysponować samorządy. Na przykład burmistrzowie stołecznych dzielnic Śródmieścia i Woli przedstawili pomysł, by w ramach KPO remontować zabytkowe budynki i oddawać w nich mieszkania socjalne. W ten sposób można by także wspierać przedsiębiorców, udostępniając im tańsze lokale użytkowe.

– Więcej mieszkań i mieszkańców w centrach to także szansa na lepsze jutro dla przedsiębiorców, w tym przedstawicieli ginących zawodów.

Zwiększając potencjalną bazę klientów, zwiększamy szanse na przetrwanie lokalnych biznesów. Co więcej, wiele z budynków, które moglibyśmy uratować dzięki środkom z KPO posiada lokale użytkowe z wejściami od ulicy, czyli lokale, które moglibyśmy oddać do dyspozycji przedsiębiorców

– czytamy wypowiedź burmistrza Śródmieścia w komunikacie Urzędu Miasta.

Jest zatem szansa nie powtórzyć błędów Mieszkania Plus, jednak to wymagałoby decyzji o decentralizacji pieniędzy i większej decyzyjności samorządów.