Drzemka w ciągu dnia: dobra czy zła?

Сhińscy naukowcy doszli do wniosku, że ludzie, którzy ucinają sobie drzemkę po obiedzie, osiągają lepsze wyniki w testach na orientację, biegłość mowy i pamięć roboczą.

W związku z tym specjaliści uważają, że regularny sen w ciągu dnia ma pozytywny wpływ na mózg. Wyniki badania zostały opublikowane na łamach czasopisma naukowego General Psychiatry.

Z wiekiem ludzie częściej zaczynają ucinać sobie drzemkę po obiedzie. Badacze z Szanghajskiego Centrum Zdrowia Psychicznego na Uniwersytecie Jiaotong postanowili wyjaśnić, czy sen starszych osób to reakcja obronna organizmu, pomagająca zapobiec spadkowi funkcji umysłowych czy jeden z symptomów demencji – choroby neurodegeneracyjnej, na jaką cierpi co dziesiąta osoba po 65 roku życia.

Autorzy zbadali 2214 osób powyżej 60 lat w kilku dużych miastach Chin, m.in. w Pekinie, Szanghaju i Xi’an. Wszyscy uczestnicy byli ogólnie zdrowi i nie cierpieli na zaburzenia kognitywne. 1534 z nich spały regularnie po obiedzie, a 680 nie miało takiego przyzwyczajenia. Przeciętna długość snu w nocy w obydwu grupach wynosiła około 6,5 h. Ci, którzy robili sobie drzemkę w ciągu dnia, spali od 5 minut do 2 godzin. Naukowcy zwrócili również uwagę, jak często w tygodniu spali ludzie – jeden-dwa razy czy też codziennie.

Wszyscy uczestnicy przeszli serię badań lekarskich i testów stanu poznawczego, w tym test MMSE pod kątem demencji. Testy skriningowe do oceny otępień składały się z 30 punktów, na podstawie których specjaliści określali kilka aspektów zdolności poznawczych i wyższych funkcji nerwowych, w tym percepcję wzrokowo-przestrzenną, pamięć roboczą, poziom koncentracji, zdolność do rozwiązywania problemów, orientację w czasie i miejscu oraz funkcje językowe.

Wskaźniki zdolności kognitywnych na podstawie rezultatów testu MMSE były o wiele lepsze u osób, które regularnie spały w ciągu dnia.

Naukowcy podkreślają, że ich badanie zalicza się do kategorii obserwacyjnych, a więc udowadnia, że dwa czynniki – w danym przypadku sen w ciągu dnia i zdrowie mózgu są ze sobą związane, nie wykrywa jednak przyczyny tego związku. Tym niemniej wyniki obserwacji można wyjaśnić na kilka sposobów.

Zdaniem autorów, sen reguluje odpowiedź immunologiczną organizmu, będąc reakcją ewolucyjną na stan zapalny. Wiadomo, że ludzie z bardziej intensywnymi procesami zapalnymi częściej śpią, a także to, że wywołujące je substancje chemiczne odgrywają ważną rolę w zaburzeniach snu. Z wiekiem poziom procesów zapalnych w organizmie rośnie, zwłaszcza w mózgu. A sen w ciągu dnia pomaga zapobiegać patologiom, co pozytywnie wpływa na funkcje tego organu.

Autorzy ostrzegają jednocześnie, że poobiednia drzemka jest często związana z brakiem ruchu, siedzącym trybem życia i zaburzeniami cyrkulacji leptyny oraz greliny – hormonów peptydowych, regulujących metabolizm. To z kolei prowadzi do wzrostu apetytu i spożycia kalorii, sprzyjając w przypadku obniżonego spalania energii rozwojowi otyłości i chorób metabolicznych.