Wojenne opowieści. Romualda Gościniak: Po ukończeniu 14 lat Niemcy zmuszali nas do pracy – wideo

Nawet nie wiem kiedy tak czas zleciał, że nie ma już prawie żyjących weteranów II wojny światowej. Przecież jak ktoś miał w 1939 roku lat 20, to teraz musi mieć 100. Ale czy wojna dotykała tylko tych, którzy później zostawali jej weteranami?

Nie, dotykała najbardziej ludność cywilną i to ona z jej powodu najbardziej cierpiała. Śmierć i cierpienia II Wojny Światowej, w przeciwieństwie do tej pierwszej, największe żniwo zebrała właśnie wśród ludności cywilnej.

II wojna światowa zebrała najobfitsze żniwo życia ludzkiego w historii świata. Liczba ofiar śmiertelnych jest szacunkowa i waha się w zależności od źródła, pomiędzy 50 milionami a ponad 80 milionami ofiar. Wyższa wartość – 80 milionów ofiar śmiertelnych, zawiera także zmarłych w wyniku chorób i głodu, związanych z konfliktem zbrojnym. Całkowita liczba zabitych cywili wyniosła około 50–55 milionów ludzi, z czego 19–28 milionów zmarło w wyniku głodu i chorób. Całkowita liczba ofiar militarnych wynosiła 21–25 milionów, w tym około 5 milionów zmarłych w niewoli jeńców wojennych.

Ale nawet tych, którzy w dniu początku wojny byli jeszcze dziećmi, też jest coraz mniej, bo mają dziś, jeśli żyją, po 90 lat. Za kilka lat nie będzie już nikogo, kto ten koszmar wojny przeżył. Oni tez mają swoje wspomnienia.

Wojna nie toczyła się tylko w wielkich miastach. Nie tylko ludność tych miast została przez nią skrzywdzona. Nie łatwiej żyło się i w tych małych. Wojna to nie tylko wielkie bitwy, powstania, ruch oporu, ale także codzienne trudne życie w warunkach okupacji.

Chciałem tych rozmów przed 9 maja przeprowadzić więcej. Niestety w dobie ogłoszonej pandemii i związanym z nią ograniczeniem międzyludzkich kontaktów, nie było to możliwe. Przeprowadziłem takie dwie rozmowy. Przedstawiam jedną z nich, z Romualdą Gościniak, kobietą która poznała wojnę, gdy miała właśnie 10 lat i musiała szybko dorosnąć. Wojna zastałą ją w rodzinnym Tomaszowie Mazowieckim.

Poglądy i opinie zawarte w artykule mogą być niezgodne ze stanowiskiem redakcji.