„Bal wampirów”: Clinton i Albright na uroczystościach w Kosowie (foto)

W środę były prezydent stanów Zjednoczonych Bill Clinton i ówczesny sekretarz stanu Madeleine Albright przybyli do Prisztiny z okazji 20. rocznicy wojskowej ingerencji NATO w Kosowie.

W stolicy proklamowamej Republiki Kosowa Albańczycy witali gości – byłego prezydenta USA Billa Clintona i sekretarza stanu w jego administracji Madeleine Albright, którzy 20 lat temu umożliwili bombardowanie Jugosławii. Podczas uroczystości w centrum miasta odsłonięto pomnik Albright. Pomnik Clintona już stoi w Prisztinie od 2009 roku.

Na lotnisku amerykańskich gości witał minister spraw zagranicznych Republiki Kosowa Behgjet Pacolli. – Witamy pana w kosowskiej rodzinie, panie Prezydencie – napisał Pacolli później w swoim Facebooku. Podczas obchodów prezydent Kosowa Hashim Thaci odznaczył Albright i Clintona medalami. Podkreślił, że to działalność tych ludzi przyniosła wolność Kosowu i pokój całemu regionowi.

Obchody 20. rocznicy bombardowania Jugosławii wywołały ostrą reakcję w Belgradzie. Główny negocjator rządu serbskiego ds. Kosowa Marko Djurić nazwał je „balem wampirów", na który przybyli ci, co 20 lat temu „bezprawnie bombardowali Serbię". 

Jak ciągle podkreślają inicjatorzy ataku lotniczego na Serbię, jego celem było zmuszenie Serbów do zaprzestania czystek etnicznych w Kosowie. Jednak bombardowania dokonano bez autoryzacji ze strony Organizacji Narodów Zjednoczonych, co wywołało kontrowersyjną reakcję społeczeństwa międzynarodowego. Niektóre kraje – w tym Serbia i Rosja – wciąż uważają te bombardowania za przejaw agresji militarnej wobec Jugosławii.

Ciężkie brzemię odpowiedzialności za takie działania oraz konsekwencje w całości leżą na kierownictwie Aliansu i należących do niego państw, które wzięły udział w agresji przeciwko Jugosławii. Ta haniebna plama na zawsze pozostanie na reputacji NATO. Nie zmyje jej zwiększone wciąganie krajów regionu do NATO, co pogłębia podziały polityczne oraz kontrowersje społeczne na Bałkanach – czytamy w tegorocznym raporcie MSZ Rosji.

Rosyjskie MSZ również argumentuje, że NATO nie miało żadnych legalnych podstaw dla takich działań, dokonanie których jest naruszeniem prawa międzynarodowego i jest sprzeczne z najważniejszymi źródłami prawa, które ustalają mechanizmy współpracy w strefie bezpieczeństwa w Europie, w tym z Aktem końcowym Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie.

Odpowiedzialność za przestępstwa

Zgodnie z jednomyślnie uchwaloną rezolucją 827 Rady Bezpieczeństwa ONZ w 1993 roku powstał Międzynarodowy Trybunał Karny dla byłej Jugosławii. W jurysdykcji tego organu było rozpatrywanie wszystkich przypadków łamania prawa humanitarnego – czyli punktów Konwencji Haskich i Genewskich oraz rezolucji RB ONZ – przez przedstawicieli sił zbrojnych Jugosławii. W okresie swojej działalności w latach 1993-2017 przed Trybunałem wszczęto 142 postępowań sądowych, z których jedynie 8 dotyczyło Albańczyków.

Thank you to the people of Kosovo for welcoming @BillClinton & me to Pristina to commemorate the 20th anniversary of the war. I am proud of how far you’ve come, and will keep working through @NDI to help you strengthen your democracy. May Kosovo prosper & live in freedom & peace pic.twitter.com/yx6kxkpaqZ

— Madeleine Albright (@madeleine) 12 czerwca 2019

Taka nieobiektywność grupy sędziów, w składzie której wchodzili Amerykanin, 4 przedstawicieli państw krajów UE i 3 przedstawicieli krajów Afrykańskich oraz sędzia z Bahamów (państwa, należącego do brytyjskiej Wspólnoty Narodów) nie została pominięta przez ówczesnego stałego przedstawiciela Rosji przy ONZ Witalija Czurkina.

[Trybunał Międzynarodowy – red.] nie demonstruje ani sprawiedliwości, ani skuteczności. Widzimy jedynie za duże poczucie własnej wartości… Nadal pozostaje otwarte pytanie o to, kto ponosi winę za setki zamordowanych oraz ćwierć miliona Serbów wygnanych z miejsc zamieszkania – oświadczył Witalij Czurkin 6 grudnia 2012 roku.

Dokładna liczba ofiar bombardowań NATO nie jest znana, ale wiosną b.r. MSZ Serbii podało przybliżoną liczbę – 13 tysięcy. Wśród tych ofiar są również Albańczycy. Jak podkreślił Sekretarz generalny MSZ Serbii Welko Odałowicz, nikt nie poniósł za to odpowiedzialności.

Kosowo – to państwo częściowo uznawane na arenie międzynarodowej, które ogłosiło swoją niepodległość 17 lutego 2008 roku. Tzw. Republika Kosowa uznawana jest przez 102 ze 193 państw członkowskich ONZ, w tym Polskę.