Ławrow: Porozumienie nuklearne z Iranem jest zagrożone

Rozpad porozumienia nuklearnego z Iranem może mieć negatywne konsekwencje dla regionu bliskowschodniego i całego świata – powiedział szef rosyjskiej dyplomacji Siergiej Ławrow.

„Jesteśmy przekonani, że jeśli ta linia, narzucona przez Waszyngton wszystkim bez wyjątku krajom, niewykonania decyzji Rady Bezpieczeństwa ONZ będzie kontynuowana, może to doprowadzić do poważnych negatywnych konsekwencji dla całego regionu, a także stosunków międzynarodowych jako takich” – podkreślił Ławrow na konferencji prasowej po spotkaniu z ministrem spraw zagranicznych Iranu Mohammadem Dżawadem Zarifem.

Jak dodał, wspólny kompleksowy plan działania (JCPOA) jest zagrożony z powodu działań USA i UE.

Niestety zauważamy również niekonsekwencje w przypadku naszych kolegów z Unii Europejskiej, którzy nie w pełni wywiązują się ze swoich zobowiązań w ramach irańskiego porozumienia jądrowego – ocenił Ławrow.

Porozumienie nuklearne z Iranem

14 lipca 2015 roku Iran i „szóstka” międzynarodowych pośredników (Rosja, USA, Wielka Brytania, Chiny, Francja i Niemcy) osiągnęły historyczne porozumienie w sprawie uregulowania wieloletniego problemu irańskiego programu nuklearnego: strony przyjęły Wspólny Kompleksowy Plan Działań (JCPOA), którego realizacja znosi nałożone wcześniej na Iran sankcje gospodarcze i finansowe ze strony Rady Bezpieczeństwa ONZ, USA i UE.

Porozumienie było zwieńczeniem wieloletnich negocjacji i stanowiło rozwiązanie irańskiego problemu jądrowego.

USA wychodzą z porozumienia nuklearnego

Na początku maja 2018 roku amerykański prezydent Donald Trump ogłosił, że Waszyngton wycofuje się z układu i przywraca restrykcyjne ograniczenia przeciwko republice islamskiej.

Sankcje są więc w dalszym ciągu instrumentem wywierania nacisku politycznego na Iran. Pod koniec września USA nałożyły ograniczenia na Irański Bank Centralny. Jak oświadczył prezydent Donald Trump, są to najbardziej restrykcyjne działania, jakie zastosowano kiedykolwiek wobec tego państwa.

W listopadzie USA wprowadziły dodatkowe restrykcje przeciwko Teheranowi. Są one wymierzone w sektor budowlany kraju i jego program jądrowy oraz zakładają zakaz dostaw do Iranu kilku wykorzystywanych w budownictwie materiałów, w tym grafitu i węgla drzewnego.

Co więcej, Stany Zjednoczone zakazały wwozu do Iranu stali nierdzewnej i rur z tego materiału, a także niektórych rodzajów folii aluminiowej, ponieważ mogą one zostać wykorzystane w irańskiej działalności jądrowej.

Iran wycofuje się ze swoich zobowiązań

Dokładnie po upływie roku – 8 maja 2019 roku – Iran ogłosił pierwszy etap zawieszenia części zobowiązań wynikających z układu nuklearnego. Teheran oświadczył między innymi, że nie czuje się zobowiązany do przestrzegania porozumienia i przekroczył pułap zapasów nisko wzbogaconego uranu, wynoszący 300 kg.

W lipcu Iran ogłosił, że będzie wzbogacać uran do poziomu, który uzna za konieczny. Porozumienie nuklearne wprowadzało ograniczenia w wysokości 3,67%, aktualnie Teheran zwiększył go do 4,5%.

Trzeci etap rozpoczął się 6 września: Iran poinformował wówczas, że rozpoczął pracę z wieloma centryfugami, nie ograniczając się w dziedzinie badań jądrowych do postanowień porozumienia.

W listopadzie Iran po raz czwarty odmówił wypełnienia zobowiązań w ramach porozumienia nuklearnego i zaczął stosować centryfugę do wzbogacania uranu w obiekcie w Fordo, podczas gdy porozumienie nuklearne przewiduje, iż kompleks w Natanz będzie jedynym ośrodkiem do tych celów.