MSZ Polski o odtajnionych dokumentach nt. wyzwolenia Warszawy: „Kolejna próba zakłamywania historii”

„Rosja stara się zakłamać i manipulować prawdą na temat tego, jak przebiegała II wojna światowa” - oświadczył wiceszef MSZ Polski Paweł Jabłoński w odpowiedzi na odtajnienie archiwalnych dokumentów z okresu II wojny światowej przez MO Rosji.

Przypomnijmy, że chodzi o opublikowanie przez Ministerstwo Obrony Rosji odtajnionych materiałów z okazji 75. rocznicy wyzwolenia Warszawy spod niemieckiej okupacji.

MSZ Polski: „Kolejna próba zakłamywania historii”

MSZ Polski odniósł się krytycznie do opublikowanych dokumentów. Ich odtajnienie skomentował podczas biefingu wiceszef ministra spraw zagranicznych Paweł Jabłoński. 

17 stycznia 1945 roku Armia Czerwona wkroczyła do Warszawy zrujnowanej po Powstaniu Warszawskim, kiedy to Armia Czerwona stała i patrzyła z drugiego brzegu Wisły na to, jak Warszawa jest niszczona. To nie było wyzwolenie, to było przyniesienie nowej niewoli komunistycznej i o tym musimy pamiętać, szanując oczywiście indywidualnych żołnierzy – powiedział Jabłoński, którego słowa cytuje PAP.

Wiceszef MSZ odniósł się tez bezpośrednio do odtajnionych przez rosyjski resort obrony dokumentów, m. in. o wyzwoleniu Warszawy. Oświadczył, że jest to „kolejna próba zakłamywania historii”. Dyplomata dodał, że „Rosja bardzo mocno stara się zakłamać i manipulować prawdą na temat tego, jak przebiegała II wojna światowa, jaka była rola Związku Radzieckiego - oni wykorzystują ten mit do tworzenia dzisiejszej własnej polityki. My to jednoznacznie potępiamy i potępia to w zasadzie cały cywilizowany świat".

Jabłoński podkreślił też, że Polska będzie „reagować i sprzeciwiać się tego rodzaju wystąpieniom”. Wyraził również nadzieję, że otrzyma w tej sprawie wsparcie od innych państw.

Na briefiengu wspomniano także kwestię rezygnacji Andrzeja Dudy z wyjazdu do Izraela na uroczystości związane z wyzwoleniem obozu Auschwitz. Przywołano słowa p.o. ministra spraw zagranicznych Rosji Siergieja Ławrowa, który podczas konferencji prasowej stwierdził:

„Polska stara się przekonać zachodnich uczestników Dnia Pamięci Ofiar Holokaustu w Izraelu do przedstawienia stanowiska Warszawy w opozycji do rosyjskiego punktu widzenia”.

Według Jabłońskiego to „element kampanii rosyjskiej dotyczącej II wojny światowej”.

„Nikt nie kupił tego, co Putin próbował światu sprzedać” – zaznaczył wiceszef MSZ Polski, komentując grudniowe wypowiedzi Władimira Putina na temat polskiej polityki zagranicznej w okresie przedwojennym.

Co znajduje się w odtajnionych dokumentach?

Nowa sekcja historyczna oparta jest na unikatowych dokumentach z zasobów Centralnego Archiwum Ministerstwa Obrony. Zawiera w szczególności zbiór o powstaniu warszawskim z września 1944 roku.

O potężnej niemiecko-faszystowskiej obronie, którą złamały wojska Armii Czerwonej podczas wyzwolenia Warszawy, opowiadają kadry albumu fotograficznego zarządu operacyjnego I Frontu Białoruskiego. Album zawiera unikalne zdjęcia przełamania obrony, konsekwencje szturmu i artyleryjskiego przygotowania – informuje Ministerstwo Obrony.

• Działalność Armii Krajowej

Jak podano w resorcie wojskowym, wartość historyczną stanowią po raz pierwszy opublikowane dokumenty o „działalności terrorystycznej oddziałów Armii Krajowej na tyłach Armii Czerwonej na terenie Polski, Białorusi i Litwy w latach 1944-1945".

Nowe dokumenty świadczą o tym, że jednostki Armii Krajowej wymordowały Ukraińców i Żydów, którzy zostali w Warszawie, a radzieckich oficerów, którzy ocaleli z niemieckiej niewoli siłą przetrzymywano jako zakładników.

Według doniesień zarządów politycznych formacji, które brały udział w walkach o Polskę, „kierownictwo tych oddziałów w zajętych przez wojska radzieckie rejonach jeszcze przed rozpoczęciem walk o Warszawę rozpoczęło organizację pracy konspiracyjnej w celu dezorganizacji samorządów i przygotowania do siłowego przejęcia władzy. A już w maju 1945 roku komórki Armii Krajowej rozpoczęły działalność terrorystyczną przeciwko żołnierzom Armii Czerwonej i miejscowej ludności. W dokumentach odnotowano fakty ich ataków na czerwonoarmistów".

• Powstanie Warszawskie

Odtajnione dokumenty z okresu Powstania Warszawskiego wskazują, że mimo ograniczonych zasobów, wyczerpania wojsk ciężkimi walkami, dowództwo Armii Czerwonej podjęło wszelkie możliwe próby wsparcia Powstania Warszawskiego poprzez dostawy broni, żywności, paliwa, dane wywiadowcze i ataki artyleryjskie.

• Wyzwolenie Warszawy

Warszawa została wyzwolona przez wojska radzieckie 17 stycznia 1945 roku podczas wiślańsko-odrzańskiej operacji ofensywnej. Wyzwolenie Warszawy pozwoliło Armii Czerwonej znacznie zbliżyć się do granicy Niemiec i odegrało ważną rolę w powojennych stosunkach ZSRR z Polską.

Prezydium Rady Najwyższej ZSRR ustanowiło medal „Za wyzwolenie Warszawy”, który został przyznany ponad 690 tys. uczestników bitew o stolicę Polski.

Po wyzwoleniu lewobrzeżna część polskiej stolicy była w ruinie. 84% zasobów mieszkaniowych zostało zniszczonych, straty materialne oszacowano na 2,5 mld dolarów.

Według historyków wojskowych w bitwach w kierunku warszawskim zginęło około 200 tysięcy radzieckich żołnierzy. Na pamiątkę poległych żołnierzy w stolicy Polski przy ulicy Żwirki i Wigury powstał największy cmentarz wojskowy, gdzie pochowano około 21,5 tys. żołnierzy I Białoruskiego Frontu Armii Czerwonej. Pomnik o powierzchni 19,2 hektara został otwarty w 1950 roku w piątą rocznicę kapitulacji Niemiec.

• Zabójstwa Brytyjczyków i Amerykanów w obozie koncentracyjnym

W szczególności z odtajnionych dokumentów wynika, że ​​w obozie zagłady Treblinka w Polsce podczas II wojny światowej zostało zabitych co najmniej 500 Brytyjczyków i Amerykanów.

„Po podróży służbowej do obozu zagłady Treblinka, który powstał w lipcu 1942 roku między Warszawą a Białymstokiem, korespondent gazety wojskowej «Za Ojczyznę» zameldował szefowi departamentu politycznego 70. armii, że wraz z Żydami, Cyganami, Polakami i innymi w komorze gazowej uśmiercono co najmniej 500 Brytyjczyków i Amerykanów” – czytamy w dokumencie.

Zawarto w nim szczegóły ze sprawozdania:

Z opowieści jasno wynika, że ​​w lipcu 1942 roku Niemcy kazali wszystkim Brytyjczykom i Amerykanom zebrać się w Warszawie na placu więziennym w celu wymiany z jeńcami wojennymi.

Jednak, jak wspomniano, zebrani zostali wysłani do obozu, do którego wcześniej wywieziono wszystkich Żydów. Tam Brytyjczycy i Amerykanie „wraz z tysiącami innych zostali natychmiast wysłani do tak zwanej łaźni, gdzie zostali uśmierceni”.

• Zniszczenie dziedzictwa kulturowego przez nazistów

Dokumenty świadczą również, że wojska hitlerowskie, wycofując się z Warszawy w styczniu 1945 roku, całkowicie zniszczyły kilka dzielnic miasta, w tym obiekty dziedzictwa kulturowego.

Warszawa jest zniszczona. Na ulicach nie ma ani jednego nieuszkodzonego domu, całe dzielnice zostały zamienione w ruinę. Nie ma ani jednego pomnika. Dziedzictwo kulturowe miasta jest niszczone i ograbiane. Prawie na każdym podwórku znajdują się mogiły, po ulicach porozrzucane są trupy torturowanych Polaków – czytamy w sprawozdaniu politycznym dla głównego departamentu politycznego Radzieckiej Armii i Marynarki Wojennej ZSRR.

Według dokumentu na ulicach Warszawy pojawiły się grobowe wzgórza, na których pochowano do 120 tysięcy zabitych i spalonych przez Niemców Polaków.

Ministerstwo Obrony zaznacza, że ​​publikacja ma na celu ochronę prawdy historycznej, przeciwdziałanie fałszowaniu historii, próbom rewizji wyników II wojny światowej.

MO zwróciło też uwagę, że w prezentowanych dokumentach archiwalnych szczególne miejsce zajmują dowody barbarzyństwa, potwornych okrucieństw i zniszczeń dokonanych przez niemieckich okupantów w mieście i jego okolicach. Wycofując się z polskiej stolicy, niszczyli wszystko na swojej drodze. Jednocześnie dokumenty archiwalne mówią o radości, z jaką Polacy witali Armię Czerwoną na wyzwolonych terenach.