Rosja odtajniła dokumenty o wyzwoleniu Warszawy spod nazistowskiej okupacji

Ministerstwo Obrony Rosji opublikowało odtajnione materiały z okazji 75. rocznicy wyzwolenia Warszawy od faszystów. Nowa sekcja historyczna oparta jest na unikatowych dokumentach z zasobów Centralnego Archiwum Ministerstwa Obrony. Zawiera w szczególności zbiór o powstaniu warszawskim z września 1944 roku.

„O potężnej niemiecko-faszystowskiej obronie, którą złamały wojska Armii Czerwonej podczas wyzwolenia Warszawy, opowiadają kadry albumu fotograficznego zarządu operacyjnego I Frontu Białoruskiego. Album zawiera unikalne zdjęcia przełamania obrony, konsekwencje szturmu i artyleryjskiego przygotowania” – informuje Ministerstwo Obrony.

Sekcja zawiera również dokumenty dotyczące okrucieństw faszystów w Polsce, działalności terrorystycznej jednostek Armii Krajowej na tyłach Armii Czerwonej na terytorium Polski, Białorusi i Litwy w latach 1944-1945.

Ministerstwo Obrony zaznacza, że ​​publikacja ma na celu ochronę prawdy historycznej, przeciwdziałanie fałszowaniu historii, próbom rewizji wyników II wojny światowej.

Zabójstwa Brytyjczyków i Amerykanów w obozie koncentracyjnym

W szczególności z odtajnionych dokumentów wynika, że ​​w obozie zagłady Treblinka w Polsce podczas II wojny światowej zostało zabitych co najmniej 500 Brytyjczyków i Amerykanów.

„Po podróży służbowej do obozu zagłady Treblinka, który powstał w lipcu 1942 roku między Warszawą a Białymstokiem, korespondent gazety wojskowej «Za Ojczyznę» zameldował szefowi departamentu politycznego 70. armii, że wraz z Żydami, Cyganami, Polakami i innymi w komorze gazowej uśmiercono co najmniej 500 Brytyjczyków i Amerykanów” – czytamy w  dokumencie.

Zawarto w nim szczegóły ze sprawozdania:

Z opowieści jasno wynika, że ​​w lipcu 1942 roku Niemcy kazali wszystkim Brytyjczykom i Amerykanom zebrać się w Warszawie na placu więziennym w celu wymiany z jeńcami wojennymi.

Jednak, jak wspomniano, zebrani zostali wysłani do obozu, do którego wcześniej wywieziono wszystkich Żydów. Tam Brytyjczycy i Amerykanie „wraz z tysiącami innych zostali natychmiast wysłani do tak zwanej łaźni, gdzie zostali uśmierceni”.

Zniszczenie dziedzictwa kulturowego przez nazistów

Dokumenty świadczą również, że wojska hitlerowskie, wycofując się z Warszawy w styczniu 1945 roku, całkowicie zniszczyły kilka dzielnic miasta, w tym obiekty dziedzictwa kulturowego.

„Warszawa jest zniszczona. Na ulicach nie ma ani jednego nieuszkodzonego domu, całe dzielnice zostały zamienione w ruinę. Nie ma ani jednego pomnika. Dziedzictwo kulturowe miasta jest niszczone i ograbiane. Prawie na każdym podwórku znajdują się mogiły, po ulicach porozrzucane są trupy torturowanych Polaków” – czytamy w sprawozdaniu politycznym dla głównego departamentu politycznego Radzieckiej Armii i Marynarki Wojennej ZSRR.

Według dokumentu na ulicach Warszawy pojawiły się grobowe wzgórza, na których pochowano do 120 tysięcy zabitych i spalonych przez Niemców Polaków.

Wyzwolenie Warszawy

Warszawa została wyzwolona przez wojska radzieckie 17 stycznia 1945 roku podczas wiślańsko-odrzańskiej operacji ofensywnej. Wyzwolenie Warszawy pozwoliło Armii Czerwonej znacznie zbliżyć się do granicy Niemiec i odegrało ważną rolę w powojennych stosunkach ZSRR z Polską.

Prezydium Rady Najwyższej ZSRR ustanowiło medal „Za wyzwolenie Warszawy”, który został przyznany ponad 690 tys. uczestników bitew o stolicę Polski.

Po wyzwoleniu lewobrzeżna część polskiej stolicy była w ruinie. 84% zasobów mieszkaniowych zostało zniszczonych, straty materialne oszacowano na 2,5 mld dolarów.

Według historyków wojskowych w bitwach w kierunku warszawskim zginęło około 200 tysięcy radzieckich żołnierzy. Na pamiątkę poległych żołnierzy w stolicy Polski przy ulicy Żwirki i Wigury powstał największy cmentarz wojskowy, gdzie pochowano około 21,5 tys. żołnierzy I Białoruskiego Frontu Armii Czerwonej. Pomnik o powierzchni 19,2 hektara został otwarty w 1950 roku w piątą rocznicę kapitulacji Niemiec.