Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej

13 kwietnia obchodzony jest Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej. Dokładnie 30 lat temu Związek Sowiecki przyznał się do zbrodni katyńskiej. Wiosną 1940 roku polscy jeńcy wojenni zostali rozstrzelani przez NKWD.

Bez Katynia nie można zrozumieć historii Polski

„My, Polacy, zawsze będziemy pamiętać o Katyniu. Wspominamy go teraz, w 80. rocznicę zbrodni, inaczej niż planowaliśmy – w formie wirtualnej ekspozycji. Bo także w obecnym wyjątkowym czasie Katyń pozostaje symbolem, bez którego nie można zrozumieć historii Polski” – czytamy w przesłaniu prezydenta Andrzeja Dudy zamieszczonym na stronie internetowej, poświęconej 80. rocznicy zbrodni katyńskiej.

„Nazwa tego miejsca przypomina o ponad 20 tysiącach naszych rodaków, ludobójczo zgładzonych przez NKWD. Ofiarami zbrodni byli jeńcy wojenni i więźniowie polityczni: zmobilizowani oficerowie rezerwy Wojska Polskiego, żołnierze Korpusu Ochrony Pogranicza, funkcjonariusze Policji Państwowej, urzędnicy. Ludzie różnych wyznań, profesji cywilnych, poglądów, którzy stanowili elitę odrodzonego państwa. Tworzyli razem wspólnotę obywatelską niepodległej Rzeczypospolitej. I za wierność Ojczyźnie – za odmowę uznania jej rozbioru przez Rosję sowiecką i hitlerowskie Niemcy – poświęcili własne życie” – dodał prezydent.

Andrzej Duda w swoim przesłaniu podkreślił, że Katyń jest symbolem pamięci, przechowanej w polskich domach mimo pół wieku „zniewolenia i fałszowania historii przez reżim komunistyczny” oraz symbolem walki o prawdę, która rozpoczęła się z chwilą odkrycia zbiorowych mogił.

„Z uznaniem i wdzięcznością wspominamy dziś wszystkich jej depozytariuszy. Katyń to też symbol walki o prawdę, która zaczęła się wraz z odkryciem zbiorowych mogił. Ostateczne zwycięstwo w tych zmaganiach przyszło wraz z ponownym odzyskaniem wolności przez nasz naród. Polska na powrót suwerenna przywróciła prawdzie o Katyniu należne miejsce w historii ojczystej, edukacji i wychowaniu patriotycznym. I podjęła zobowiązanie, by zawsze jej strzec i pielęgnować” – napisał prezydent Duda.

Uczcijmy bohaterów wolnej Rzeczypospolitej. I przekazujmy młodemu pokoleniu Polaków ich etos i dziedzictwo. Cześć i chwała bohaterom! Wieczna pamięć poległym za Niepodległą! – dodał w swoim przesłaniu Andrzej Duda.

Szef MON upamiętnił ofiary

W Dniu Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej Minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak, złożył kwiaty przed pomnikiem upamiętniającym oficerów Wojska Polskiego, którzy zostali zamordowani w Katyniu. Na rządowej stronie w Twitterze szef MON zamieścił stosowny wpis wraz ze zdjęciami.

W Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej minister @mblaszczak złożył kwiaty przed pomnikiem upamiętniającym oficerów Wojska Polskiego, którzy zostali zamordowani w Katyniu. #PomnikKatyński #Warszawa
Cześć Ich Pamięci! pic.twitter.com/UequDE0HpX

— Ministerstwo Obrony Narodowej 🇵🇱 (@MON_GOV_PL) April 13, 2020

„Pamiętajmy o wszystkich pomordowanych przez Sowietów”

Szef kancelarii premiera Michał Dworczyk na swojej oficjalnej stronie w Twitterze również zamieścił wpis, w którym wspomina ofiary zbrodni katyńskiej.

„W Dniu Ofiar Zbrodni Katyńskiej pamiętajmy o wszystkich pomordowanych przez sowietów 80 lat temu w bestialski sposób. W tym szczególnym czasie pamiętajmy, że oddali swoje życie za wolną Ojczyznę, a ich ofiara nie poszła na marne. Wieczny odpoczynek racz im dać Panie...” – Dworczyk.

W Dniu Ofiar Zbrodni Katyńskiej pamiętajmy o wszystkich pomordowanych przez sowietów 80 lat temu w bestialski sposób. W tym szczególnym czasie pamiętajmy, że oddali swoje życie za wolną Ojczyznę, a ich ofiara nie poszła na marne. Wieczny odpoczynek racz im dać Panie... pic.twitter.com/WLOEwgrS34

— Michał Dworczyk (@michaldworczyk) April 13, 2020

Obchodzimy dzisiaj Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej. #Pamiętamy pic.twitter.com/q48Y2slxdw

— Kancelaria Premiera (@PremierRP) April 13, 2020

Zbrodnia katyńska

O pierwszych Polakach rozstrzelanych na terytorium Związku Radzieckiego przez funkcjonariuszy NKWD zaczęto mówić w 1943 roku, gdy w lesie katyńskim pod Smoleńskiem odkryto groby oficerów Wojska Polskiego. Dostali się do niewoli podczas operacji wojskowej Armii Czerwonej we wrześniu 1939 roku i rozstrzelani w trzech obozach: w Kozielsku (obecnie obwód kałuski FR), Ostaszkowie (obecnie obwód twerski FR) i Starobielsku (obecnie Ukraina, obwód ługański).

Z dokumentów archiwalnych wynika, że 5 marca 1940 roku Komitet Centralny Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego, na podstawie wniosku ludowego komisarza spraw wewnętrznych Ławrientija Berii, podjął decyzję o rozstrzelaniu niepewnych więźniów z „burżuazyjnej Polski”. Masowe mordy oficerów, funkcjonariuszy straży granicznej, policjantów, które odbywały się w okresie kwiecień-maj 1940 roku, przeszły do historii pod nazwą „zbrodni katyńskiej”. Łącznie w wyniku zbrodni katyńskiej rozstrzelano około 22 tys. polskich obywateli, choć szacunki liczby ofiar tej zbrodni są różne.

W 1990 roku radzieckie władze oficjalnie ujawniły odpowiedzialność Berii i jego „popleczników” za zbrodnie w lesie katyńskim, a prezydent Związku Radzieckiego Michaił Gorbaczow przekazał tajne dokumenty polskiej stronie. 5 kwietnia 1993 roku w trakcie wizyty w Polsce rosyjski prezydent Borys Jelcyn ze słowami „Przepraszamy” złożył wieniec pod Pomnikiem Ofiar Katyńskich w Warszawie.

Dwadzieścia lat później, w 2010 roku, podczas wizyty w Kompleksie Memorialnym w Katyniu Władimir Putin obarczył winą za tę zbrodnię władze stalinowskie i osobiście Ławrientija Berię.

Nie ma usprawiedliwienia dla tej zbrodni – mówił Władimir Putin.