Rosyjski historyk o stosunkach z Polską: Żadna machina propagandowa nie może zniekształcić sympatii

Ciepłe uczucia, jakie Polacy okazywali w listach do mieszkańców ZSRR z okazji 7. rocznicy bitwy pod Stalingradem oraz wydanie zbioru tych życzeń z udziałem historyków rosyjskich i polskich, świadczą o tym, że metody „dyplomacji ludowej” pomagają jednoczyć narody i okazują się silniejsze od zachodniej propagandy, próbującej podzielić Rosję i Polskę.

O tym dyskutowali uczestnicy prezentacji książki, która odbyła się we wtorek w Moskwie.

Wydarzenie odbyło się w Domu Rosyjskiego Towarzystwa Historycznego. W języku rosyjskim i polskim ukazał się ilustrowany zbiór materiałów historycznych „Do miasta i świata”. Zawiera 75 dokumentów ze zbiorów Muzeum-Rezerwatu Bitwa o Stalingrad: listy powitalne i telegramy napisane przez obywateli polskich do Stalingradu i jego mieszkańców w 1950 roku w siódmą rocznicę zakończenia bitwy pod Stalingradem. Projekt ma na celu zapoznanie rosyjskiej i polskiej publiczności z unikatowymi materiałami historycznymi, symbolizującymi uznanie przez mieszkańców Polski bohaterskiego czynu obrońców i mieszkańców Stalingradu.

Kiriłł Koczegarow, redaktor naukowy zbioru, pracownik naukowy w Zakładzie Historii Ludów Słowiańskich Europy Środkowej w Instytucie Slawistyki Rosyjskiej Akademii Nauk, zauważył, że książka ta jest przejawem wzajemnego szacunku dla narodu rosyjskiego i polskiego, a w jej przygotowaniu aktywnie uczestniczyli specjaliści z Polski. „I oczywiście chcielibyśmy, aby w przyszłości taka współpraca była szersza” - dodał Kiriłł Koczegarow.

Według niego bardzo ważne jest, aby szczerość, podziw zwykłych ludzi w Polsce dla heroicznego wyczynu uczestników obrony Stalingradu, przejawiająca się w listach z tamtych lat, dotarła do współczesnej młodzieży.

Ale pamięć o bohaterstwie obrońców Stalingradu jest do pewnego stopnia obecna we współczesnym społeczeństwie polskim - dodał Kiriłł Koczegarow i na poparcie tego przytoczył swoje osobiste doświadczenie. Mówił, że kilka lat temu wracał z podróży służbowej do Warszawy, a jego sąsiadem był młody Polak, zwykły robotnik, lecący do Rosji.

„Proszę sobie wyobrazić moje zdziwienie, gdy dowiedziałem się, że leci do Wołgogradu. Nie był weteranem wojennym, to zwykłym młodym człowiekiem, który jednak wie i pamięta (o wyczynie Stalingradu). Świadczy to o tym, że w polskim społeczeństwie pamięć o tym pozostała. To doskonała podstawa dla kontaktów naukowych, kulturalnych, rozwoju dialogu” - powiedział Kiriłł Koczegarow.

Piotr Skwieczyński, dyrektor Instytutu Polskiego w Moskwie, powiedział, że jest „bardzo wdzięczny za tę wspaniałą książkę”. Według niego listy prezentowane w zbiorze są „dzieckiem” II wojny światowej, kiedy „straszliwe zagrożenie” zawisło zarówno nad Polakami, jak i Rosjanami. A pamięć o zwycięstwie w tej wojnie trzeba zachować - podkreślił Skwieczyński.

Według niego Polska i Rosja, mimo wszelkich nieporozumień, „mają wielki potencjał (wzajemnego) zainteresowania, życzliwości i dobrych uczuć, pozytywnych emocji” i wyraził nadzieję, że ten potencjał zostanie zrealizowany.

A zdaniem Dmitrija Baka, dyrektora Państwowego Muzeum Historii Literatury Rosyjskiej, zarówno treść listów, jak i fakt ich publikacji wskazują, że „jednak metody «dyplomacji ludowej» są dalekie od wyczerpania”. Według niego z zachodnich ośrodków dochodzą „promienie zniekształcające nasze stosunki”. Ale „na poziomie oddolnym, zwykłym, codziennym, żadna potężna machina propagandowa... nie może zniekształcić tradycyjnego uczucia sympatii (narodów rosyjskiego i polskiego)” - powiedział Bak.