Skarbnica witamin czy trucizna: dlaczego lepiej uważać na banany?

Banany zawierają wiele przydatnych mikroelementów i mają wysoką wartość odżywczą, jednak ich jedzenie może zaszkodzić niektórym osobom. Kto może sięgać po banany, a kto powinien się ich wystrzegać, wyjaśniła dietetyk Tatiana Razumowska.

Jak banany „podbiły” cały świat

Banan to roślina zielna, a nie drzewo. W ciągu dwóch lat osiąga średnią wysokość od trzech do czterech metrów i w tym czasie rodzi do 500 bananów. Następnie pień jest ścinany, a na jego miejscu rosną młode pędy.

Około 85% wszystkich bananów na rynku światowym pochodzi z Ameryki Łacińskiej i Karaibów.

W Indiach banany były znane jeszcze przed naszą erą – ten produkt jest tak samo stary jak ryż. Jednak w Europie pojawiły się dopiero w XX wieku, kiedy zwodowano statki towarowe - „bananowce” – z półkami, na których utrzymywana jest wymagana temperatura około 12 stopni. Jeśli spadnie do dziesięciu stopni, proces dojrzewania zostanie zakłócony.

Właściwości bananów

Banany są źródłem potasu (około 350 mg na 100 g), który jest potrzebny do pracy mięśni i serca. Osoba dorosła potrzebuje od dwóch do czterech gramów tego pierwiastka śladowego dziennie. Jeśli dziecko nie ma wystarczającej ilości potasu, może rozwinąć się dystrofia (do zapobiegania potrzebne jest 16-30 mg na kilogram masy ciała dziennie).

Banany zawierają magnez (42 mg na 100 g), który jest odpowiedzialny za ponad 300 reakcji chemicznych w organizmie, takich jak stabilny poziom cukru we krwi i normalne tętno.

W ich składzie znajdziemy też tryptofan, aminokwas, który organizm przekształca w hormon szczęścia „serotoninę”. „Serotonina odpowiada nie tylko za nastrój, ale także za sen, apetyt, a także krzepnięcie krwi” – powiedziała dietetyk Tatiana Razumowska.

Jakie witaminy zawierają banany? Banany to magazyn witaminy C (100 g zaspokaja 12% dziennego zapotrzebowania), która oddziałuje na odporność, umożliwia przyswajanie żelaza i odpowiada za zdrową skórę. Są też źródłem witaminy B6, czyli pirydoksyny (20% dziennego zapotrzebowania w 100 g), która jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego.

Kaloryczność

Waga banana bez skórki to średnio 150 g. Niedojrzały owoc zawiera około 120 kalorii, a przejrzały - około 180. Węglowodany w bananie, a tym samym jego kaloryczność, gwałtownie rosną w miarę dojrzewania: jeśli zielony banan zawiera dużo skrobi, to żółty cukru.

Jeden banan dostarcza energii na godzinny trening siłowy lub ciężką pracę fizyczną. Jeśli zostanie wysuszony, zawartość kalorii wzrośnie pięciokrotnie.

Zastosowanie w medycynie

Po banany powinny sięgać osoby z zapaleniem żołądka: zmniejszają kwasowość żołądka i nie powodują zgagi. Są hipoalergiczne, więc mogą być stosowane jako pokarm uzupełniający dla dzieci. „Owoc zawiera pektyny i błonnik, dzięki czemu poprawia trawienie, ale tylko pod jednym warunkiem - jeśli zjadany dziennie nie więcej niż dwa banany” – podkreśliła dietetyk.

Zastosowanie w kuchni

Babeczki bananowe, ciasteczka, budyń czy wreszcie banany w czekoladzie są znane każdemu. „Jednak właściwości banana zostaną w pełni wykorzystane w smoothie. Na przykład, można zmieszać jego miazgę z mlekiem (jest też bogaty w tryptofan i pozytywnie wpływa na nastrój), ananasem. Owsianka lub kasza manna z bananem to dobra opcja na śniadanie” - powiedziała Razumowska.

Kto powinien się ich wystrzegać

Zielone niedojrzałe banany są bogate w sód, dlatego mogą działać moczopędnie. „Dojrzałe owoce mają działanie przeczyszczające, więc banany mogą być szkodliwe przy zaburzeniach pracy jelit lub chorobach przewodu pokarmowego w ostrej fazie. Mogą powodować wzdęcia lub gazy” - wyjaśniła Tatiana Razumowska.