Dlaczego kołysanie usypia?

Naukowcy udowodnili, że kołysanie wywołuje senność nie tylko u dzieci, ale także u muchówek. Autorzy badania uważają, że reakcja ta opiera się na mechanizmach neuronowych wspólnych dla wszystkich zwierząt. Wyniki badań zostały opublikowane w czasopiśmie „Cell Reports”.

Wiadomo, że dzieci są kołysane, aby szybciej zasypiały. Kołysanie w pojazdach powoduje również senność u dorosłych.

Amerykańscy biolodzy, pod kierownictwem profesor neurobiologii dr Kyunghee Koh z Uniwersytetu Thomasa Jeffersona w Pensylwanii, postanowili sprawdzić, czy ta reakcja jest uniwersalna dla wszystkich zwierząt. Jako model eksperymentalny wzięli muchówki Drosophila.

Niemowlęta uwielbiają być kołysane, ale mechanizmy neuronalne stojące za tym dobrze znanym zjawiskiem pozostają w dużej mierze tajemnicą – powiedziała dr Koh, cytowana w komunikacie prasowym uniwersytetu. - Wzięliśmy muchówkę jako system modelowy do badania mechanizmów indukcyjnych snu z mechaniczną stymulacją – wyjaśniła.

Naukowcy odkryli, że lekkie wibracje powodują senność u much. Kołysane śpią lepiej i są mniej wrażliwe na impulsy świetlne, które w innym przypadku budziłyby owady.

Co więcej, po takim śnie muchy długo nie zasypiają, co – zdaniem naukowców – świadczy o nagromadzeniu snu „na zapas”. Innymi słowy, po kołysaniu muchy lepiej się czuły i zachowywały się tak, jakby spały więcej niż zwykle.

Naukowcy zidentyfikowali określone neurony w mózgu much uczestniczące w ten proces i ustalili, że sen wywołany wibracjami neurofizjologicznie nie różni się od normalnego snu i najwyraźniej spełnia te same funkcje życiowe.

Na tej podstawie naukowcy wyciągają wniosek, że sen związany z kołysaniem może być stosowany w celach leczniczych do poprawy pamięci i długowieczności.

Co ciekawe, początkowo muchy bały się kołysania, ale szybko się do niego przyzwyczaiły, a gdy wibracje były później powtórzone, zasypiały niemal natychmiast.

Muchy z biegiem czasu uczą się, że wibracje nie stanowią zagrożenia, co zmniejsza ich reakcję na stymulację, która w innym przypadku zmuszałaby je do zachowania ostrożności – powiedziała Koh.

Badacze twierdzą, że tłumienie lęku jest niezbędnym czynnikiem zapewniającym spokojny sen wywołany wibracjami. Much z wysokim poziomem dopaminy, neuroprzekaźnika zwiększającego czujność, naukowcom nie udało się ukołysać.

Na razie nie do końca wiadomo, czy podobne mechanizmy działają w przypadku ludzi.

Dalsze badania pomogą opracować stymulację sensoryczną jako środek ułatwiający zasypianie. Nasze wyniki pokazują, że rozsądnie byłoby spersonalizować parametry bodźca dla każdej osoby w ciągu kilku sesji – podkreśliła Koh.

Naukowcy odkryli, że ilość „nagromadzonego” snu, jaki muchy odbierają podczas wibracji, w każdym przypadku zależy od podłoża genetycznego osobnika, a także częstotliwości i amplitudy wibracji.

Naukowcy odkryli również, że w proces kołysania zaangażowanych jest kilka zmysłów. Dlatego na kolejnym etapie planują sprawdzić, czy stymulacja wzroku lub węchu wywoła senność.