Co da Chinom rezygnacja z „polityki jednego dziecka"?

W Chinach na plenum partyjnym została podjęta epokowa decyzja. Członkowie KC postanowili znieść zasadę „jedna rodzina - jedno dziecko", obowiązującą od 1979 roku.

Według słów partyjnych szefów, główną przyczyną stało się starzenie pracującej ludności: poczynając od 2013 roku liczba zdolnych do pracy obywateli spada, i w 2050 roku zgodnie z oczekiwaniami wyniesie 25% całej ludności.

W celu przełamania tej negatywnej tendencji rząd podjął decyzję w sprawie zwiększenia liczby dzieci, którą może posiadać każda rodzina, z jednego do dwóch. Faktycznie oznacza to, że realna liczba dzieci może być większa: na przykład, według obowiązujących obecnie zasad, para mogła mieć więcej niż jedno dziecko w przypadku pojawienia się bliźniąt lub trojaczków oraz jeśli pierwszym dzieckiem była dziewczynka. Poza tym od 2013 roku obowiązuje zasada, zgodnie z którą dwoje dzieci może mieć rodzina, w której obydwóch małżonków jest jedynakami.

Jak podkreślają eksperci i zwykli obywatele, aby ludzie rzeczywiście zaczęli rodzić więcej dzieci, trzeba nie tylko pozwolić im na to, ale również stymulować rodziny materialnie i moralnie. Poza tym wiele sił wymaga zmiana podejścia obywateli do planowania rodziny, które chińskie władze kształtowały przez ponad 30 lat. 

Wykorzystując szeroki wachlarz środków, chińskie władze próbujące ograniczyć liczbę urodzeń od lat 50. ubiegłego wieku, powstrzymały niekontrolowany wzrost ludności i zapewniły dzieciom większy dobrobyt. Jednocześnie efektem ubocznym stały się zmiany psychologiczne, które głęboko ukorzeniły się w społeczeństwie. 

Większość rodziców próbowała zapewnić swoim dzieciom to, czego brakowało im samym — troskę, uwagę i prezenty. Jednak jeśli wcześniej rodzicielska uwaga była dzielona między pięcioma braćmi czy siostrami, to teraz dzieci otrzymują ją w całości i być może nawet w nadmiarze. W rezultacie wielu z nich wyrosło na rozpieszczonych egoistów, dla których własne życzenia i zachcianki są ważniejsze od szacunku do rodziców, będącego jedną z ostoi kultury chińskiej. Rodzice okazali się więc osaczeni z dwóch stron: ponieważ w Chinach państwo płaci emerytury jedynie nielicznym kategoriom ludności, wielu osób starszych w ogóle zostaje bez środków na utrzymanie i skazanych jest na całkowitą zależność od jedynego dziecka. Jednak nawet pod warunkiem głębokiego szacunku do rodziców wielu Chińczyków po prostu nie zarabia wystarczająco pieniędzy, aby utrzymywać rodziców i własne dzieci.

Czy uda się rozwiązać problem zmniejszenia liczby ludności zdolnej do pracy poprzez rezygnację z polityki „jedna rodzina — jedno dziecko" (a mianowicie jej zastąpienie polityką „jedna rodzina — dwoje dzieci"), dowiemy się co najmniej za 20 lat, kiedy poczęte obecnie dzieci pójdą do pracy. W krótkoterminowej perspektywie można się spodziewać aktywizacji na rynku towarów dla dzieci, aczkolwiek raczej nie powstrzyma to spadku tempa  chińskiej gospodarki, obserwowanego w ostatnich latach.