Ile można przeżyć po przeszczepie serca?

30 lat temu została przeprowadzona pierwsza w ZSRR transplantacja serca. Jak powstawała transplantologia organów w ZSRR wspomina portal Gazieta.ru.

ZSRR był poważnie opóźniony w stosunku do światowej transplantologii, czemu winne było prawodawstwo i brak ośrodków transplantologicznych. Władze państwa uznały za sprzeczne z radziecką moralnością stwierdzenie śmierci mózgu jako podstawy dla pośmiertnego dawstwa, pisze Ilja Gomyranow w artykule „Serce w prezencie”. W rezultacie, sytuacja z przeszczepami zaszła w ślepy zaułek: wątrobę, serce i płuca można było pobrać tylko od dawcy z bijącym sercem, a tego zrobić nie wolno było. 

Dopiero w 1987 roku, kiedy śmierć mózgu zaczęto uważać za przyczynę śmierci człowieka, dosłownie kilka miesięcy później zasłużony chirurg Walerij Szumakow mógł przeprowadzić pierwszą w ZSRR operację przeszczepu serca. Pacjentka nazywała się Aleksandra Szalkowa. Po przeprowadzonej operacji przeżyła 8,5 roku. 

„Pierwsza operacja przeszczepu serca, którą wykonał Walerij Szumakow, ma bez wątpienia znaczenie historyczne, ponieważ wszystkie analogiczne próby do tego czasu (a było ich kilka) zakończyły się tragicznie” – wspominał potem przeprowadzoną operację chirurg Leo Bokerija. 

Na świecie pierwszą tego typu operację przeprowadzono dwadzieścia lat wcześniej. Chirurg Christiaan Barnard w szpitalu Groote Schuur w Kapsztadzie pomyślnie dokonał przeszczepu serca w 1967 roku handlowcowi Louisowi Washkansky’emu od kobiety, która zginęła w wypadku samochodowym. Po operacji Louis Washkansky przeżył tylko 18 dni i zmarł na zapalenie płuc i w rezultacie odrzucenia nowego organu. Drugi pacjent przeżył 19 miesięcy, a Christiaan Barnard zdobył światową sławę. Sam Barnard za swojego nauczyciela uważał radzieckiego naukowca eksperymentatora Władimira Demichowa, nazywał go również „ojcem światowej transplantologii” i przyjeżdżał do niego do Związku Radzieckiego, a także dzwonił dzień przed operacją, aby otrzymać porady. 

— „Właśnie Demichow w 1962 roku zrealizował pierwszą na świecie operację przeszczepu serca wraz z płucami psu, co stało się światową sensacją i pozwoliło na przeprowadzenie podobnych operacji ludziom. Monografia „Przeszczep życiowo ważnych organów w eksperymencie” wydana w 1960 roku od razu była przetłumaczona na kilka języków i wydana w Berlinie, Nowym Jorku i Madrycie” – pisze Gazeta.ru.

Obecnie przeszczepy serca są niemal rutynową operacją. Kolejność działań została opracowana do najdrobniejszych szczegółów, łącznie takich operacji przeprowadza się do 3800 tysięcy rocznie. Znane są przypadki, kiedy pacjenci po przeszczepie żyli ponad 20 lat. Rekordzistą został Amerykanin Toby Husman, który przeżył po operacji serca 30 lat i zmarł na raka skóry. 

Amerykańskiemu miliarderowi Davidowi Rockefellerowi przeszczepiono w ciągu jego życia siedem serc, pierwsze z nich otrzymał w 1976 roku, kiedy miał wypadek samochodowy, a ostatnie w wieku 101 lat.