Masz to w genach!

Genetycy z Hiszpanii odkryli, że mutacje w określonych genach decydują o tym, na ile człowiekowi podobają się różne rodzaje jedzenia, na przykład czekolada, sól, tłuste jedzenie lub warzywa. Ich wnioski zostały przedstawione na konferencji Experimental Biology 2017, odbywającej się w amerykańskim Chicago.

„Większości osób trudno jest zmienić swoje zwyczaje żywieniowe, nawet, jeśli wiedzą, że zmiana diety jest krytycznie ważna dla ich zdrowia. To jest związane z tym, że nasze preferencje żywieniowe i zdolność do działania według planu wpływają na na to, co jemy i jak przestrzegamy diety. Jako pierwsi postanowiliśmy dowiedzieć się, jak geny związane z pracą mózgu wpływają na dietę zdrowego człowieka” – powiedziała Silvia Berciano z Autonomicznego Uniwersytetu Madrytu. 

Rozszerzanie się epidemii otyłości po całym świecie zmusiło kilka lat temu naukowców, aby zacząć szukać genów, które kierują apetytem człowieka, uczuciem głodu i sytości, a także preferencjami żywieniowymi. Pierwsze tego typu geny zostały odkryte w zeszłym roku, kiedy brytyjscy naukowcy wyjasnili, że mutacja w genie MC4R może zmusić człowieka zacząć jeść tłuste jedzenie, a niektóre wersje genów  FADS1 i FADS2 okazały się związane z przysposobieniem do diety wegetariańskiej wśród Hindusów i mieszkańców Azji Wschodniej. 

Berciano i jej zespół spróbowali znaleźć podobne geny badając dietę i niewielkie mutacje w DNA około 800 kobiet i mężczyzn europejskiego pochodzenia mieszkających w Hiszpanii. W tym celu naukowcy pobrali próbki DNA u tych ochotników i poprosili o wypełnienie ankiety, w której mieli opowiedzieć, co jedli w ostatnich dniach i ocenić każdą potrawę. 

Po zebraniu tych danych naukowcy porównali zestaw około 1500 mutacji, prawdopodobnie związanych z dietą, do tego, co jedli ochotnicy i odkryli, że geny rzeczywiście odpowiadają za preferencje żywieniowe. 

Na przykład, różne wariacje w genie FTO okazały się związane z liczbą zjadanych warzyw i błonnika, a geny  CREB1 i GABRA2 – ze stosunkiem do soli i solonych produktów. Pierwszy odcinek DNA, jak i wcześniej uważali naukowcy, odpowiada za apetyt i skłonność do nadwagi, a CREB1 i GABRA2 – są regulatorami prędkości czytania genów i odpowiadają za przekaz sygnałów w mózgu. 

Niektóre inne geny były związane z określonymi rodzajami produktów. Między innymi, gen OXTR, związany z reakcją organizmu na oksytocynę, hormon szczęścia i decydował o lubieniu lub nielubieniu czekolady, a geny  SLC6A2, SLC6A5 były związane z olejami roślinnymi i cukrem. 

Co ciekawe, wiele z wariantów genów było  już wcześniej wiązanych z podwyższonym prawdopodobieństwem rozwoju otyłości, co pozwala wykorzystać listę takich genów „smakoszy” do tego, aby pomóc ludziom w walce z otyłością lub w jej profilaktyce. 

W najbliższym czasie naukowcy plaują sprawdzić, czy takie reguły istnieją wśród przedstawicieli różnych ras i grup etniczych, a także spróbują znaleźć inne warianty genów, związanych z preferencjami żywieniowymi.