Najważniejsze wydarzenia naukowe w 2018 roku

Rok 2018 obfitował w ważne odkrycia naukowe. Do najważniejszych należy odkrycie ciekłej wody pod powierzchnią Marsa, narodziny pierwszych na świecie zmodyfikowanych genetycznie dzieci czy pierwszy od kilkudziesięciu lat Nobel z fizyki dla kobiety – uznał portal Nauka w Polsce.

W mijającym roku głośno było o Marsie: w czerwcu pojawiły się doniesienia o tym, że w próbkach marsjańskich skał znaleziono organiczne cząsteczki, zaś w lipcu naukowcy poinformowali, że pod powierzchnią Marsa udało się wykryć ciekłą wodę. W listopadzie natomiast — po ponad sześciu miesiącach lotu — na powierzchni Marsa wylądowała bezzałogowa sonda InSight, która ma dokładnie zbadać wnętrze planety. W październiku Kanadyjka Donnie Strickland została pierwszą od 55 lat laureatką Nobla w dziedzinie fizyki. Z kolei pod koniec roku He Jiankui, badacz z Południowochińskiego Uniwersytetu Nauki i Technologii w Shenzhen poinformował o narodzinach pierwszych na świecie dzieci, których geny zostały zmodyfikowane techniką CRISPR.

Za jedno z najważniejszych wydarzeń naukowych w Polsce uznano odnalezienie najstarszych dotychczas na tym terenie szczątków człowieka. Pochodzą sprzed ponad 100 tysięcy lat i są to kości dłoni neandertalskiego dziecka, które zostały przetrawione przez dużego ptaka.

STYCZEŃ

— W województwie świętokrzyskim odkryto szczątki dunkleosteusów – ogromnych dewońskich ryb pancernych, jednych z największych morskich drapieżników w historii Ziemi sprzed ok. 370 mln lat.

LUTY

— 6 lutego firma SpaceX po raz pierwszy wystrzeliła najpotężniejszą na świecie rakietę Falcon Heavy. Na jej pokładzie znajdował się sportowy samochód firmy Tesla.

MARZEC

— W wieku 76 lat zmarł astrofizyk Stephen Hawking. Był najbardziej znanym fizykiem teoretycznym na świecie, sformułował wiele przełomowych koncepcji i hipotez naukowych dotyczących zwłaszcza astrofizyki. Jego książka "Krótka historia czasu" trafiła na listę bestsellerów "Sunday Timesa" i utrzymywała się na niej przez 237 tygodni.

KWIECIEŃ

— 2 kwietnia z przylądka Canaveral na Florydzie wystartowała misja ASIM, mająca zbadać tajemnicze zjawiska i wyładowania, do których dochodzi w wysokich warstwach ziemskiej atmosfery. 

MAJ

— Odkryta w 2017 roku pochodząca spoza Układu Słonecznego planetoida Oumuamua nie wiruje ruchem prostym, a raczej "koziołkuje" w przestrzeni kosmicznej — wynika z obserwacji astronomów.

— Wielkie wylewy law z wulkanów były przyczyną jednego z tzw. wielkich wymierań, z okresu dewonu – wykazali naukowcy z Uniwersytetu Śląskiego.

CZERWIEC

— Odkryto najstarszy przypadek infekcji oddechowej (zapewne gruźlicy) w częściowo zachowanym szkielecie morskiego gada sprzed 245 milionów lat.

— W próbkach marsjańskich skał znaleziono organiczne cząsteczki. Ich obecność wykryto w laboratorium na pokładzie łazika Curiosity, który od ponad 5 lat eksploruje powierzchnię Czerwonej Planety.

LIPIEC

— Pod powierzchnią Marsa obecna jest ciekła woda — wskazały wyniki obserwacji sondy Mars Express, o których poinformowała 25 lipca Europejska Agencja Kosmiczna (ESA).

SIERPIEŃ

— 12 sierpnia wystartowała sonda kosmiczna Parker Solar Probe. Ma ona zbadać Słońce z rekordowo bliskiej odległości.

WRZESIEŃ

— W dniach 14-16 września w Starachowicach odbyła się czwarta edycja European Rover Challenge — jednych z największych na świecie międzynarodowych zawodów robotyczno-kosmicznych, w których rywalizują ze sobą konstruktorzy łazików marsjańskich. Zawody wygrała drużyna "Impuls" z Politechniki Świętokrzyskiej w Kielcach.

PAŹDZIERNIK

— Nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii zdobyli James P. Allison i Tasuku Honjo za "odkrycie terapii przeciwnowotworowej poprzez hamowanie negatywnej regulacji immunologicznej". Ich odkrycia otowrzyły drogę zupełnie nowej terapii nowotworowej.

— Nobla w dziedzinie fizyki otrzymali Arthur Ashkin, Gerard Mourou i Donna Strickland — za przełomowe wynalazki z zakresu fizyki laserów. Donna Strickland jest trzecią kobietą-laureatką Nagrody Nobla z fizyki (po Marii Skłodowskiej-Curie w 1903 r. i Marii Goeppert-Mayer w 1963 r).

LISTOPAD

— Polscy badacze odkryli, że największy znany dotąd gad ssakokształtny, Lisiowicia bojani, żył na terenie Śląska ok. 210 mln lat temu. Pod względem masy i gabarytów był zblizony do słonia.

— 26 listopada na powierzchni Marsa wylądowała bezzałogowa sonda InSight agencji NASA. Ma ona dokładnie zbadać wnętrze Czerwonej Planety. 

— 26 listopada He Jiankui, badacz z Południowochińskiego Uniwersytetu Nauki i Technologii w Shenzhen poinformował, że w Chinach urodziły się pierwsze na świecie dzieci, których geny zostały zmodyfikowane techniką CRISPR.

GRUDZIEŃ

— 3 grudnia z bazy Vandenberg w Stanach Zjednoczonych wystartowała rakieta Falcon 9, na której pokładzie znalazł się satelita PW-Sat2, czwarty polski satelita w kosmosie.