Rosja mogła wstąpić do NATO?

Brytyjski polityk Malcolm Rifkind, piastujący ministerialne stanowiska w rządach Margaret Thatcher i Johna Majora, w połowie lat 90. XX wieku proponował, aby Rosja została członkiem stowarzyszonym w NATO – poinformowała gazeta „Telegraph”.

Wynika to z dokumentów sporządzonych przez Rifkinda w 1995 roku i ujawnionych teraz przez Narodowe Archiwum Wielkiej Brytanii. W latach 1992-1995 polityk piastował urząd ministra obrony.

Rifkind ostrzegał, że Rosja nie powinna zostać pełnoprawnym członkiem NATO, ponieważ miałoby to „absurdalne konsekwencje wymagające od Zachodu pomocy (Rosji – red.) we wszelkich konfliktach granicznych w przyszłości, m.in. z Chinami”.

Możliwym rozwiązaniem byłoby stworzenie nowej kategorii członka stowarzyszonego z NATO. Niemniej jednak dałoby to Rosji formalny status w NATO, pozwoliłby jej uczestniczyć w spotkaniach ministerialnych i innych oraz przyczyniłoby się do stopniowego zjednoczenia i harmonizacji polityki, doktryny i praktyki – czytamy w dokumentach.

Takie „częściowe” członkostwo – zdaniem Rifkinda – przyczyniłoby się do rozszerzenia NATO, torując drogę byłym krajom radzieckim do nawiązania więzi z sojuszem bez „zniewag i działań odwetowych” ze strony Rosji.

Jednak, jak wynika z ujawnionych przez archiwum dokumentów, brytyjskie MSZ uważało pierwszego prezydenta Rosji Borysa Jelcyna za „złe ubezpieczenie” z powodu problemów ze zdrowiem i niezdolności do „radzenia sobie z pijaństwem”.

Pakt Północnoatlantycki został powołany do życia w 1949 roku. Wówczas w jego skład weszło 12 państw. Obecnie do NATO należy 29 krajów, w tym postsowieckie Łotwa, Litwa i Estonia. Do członkostwa w Sojuszu Północnoatlantyckim od lat 90. dążą Ukraina i Gruzja. Na szczycie NATO w Bukareszcie w 2008 roku w komunikacie odnotowano, że prędzej czy później Tbilisi i Kijów przystąpią do bloku wojskowego. Rosja na stronie organizacji wymieniona zostało wśród państw partnerskich.