Rosja odtajniła dokumenty nt. wyzwolenia Budapesztu

Ministerstwo Obrony Rosji odtajniło dokumenty nt. wyzwolenia Budapesztu z rąk nazistowskich Niemiec. Publikacja materiałów archiwów poświęcona jest 75. rocznicy tego wydarzenia.

Jak podkreśla resort, publikacja dokumentów ma na celu obronę prawdy, przeciwdziałanie fałszowaniu historii oraz próbom rewizji wyników II wojny światowej.

13 lutego 1945 roku strategiczna operacja ofensywna wojsk 2. i 3. Frontu Ukraińskiego przy udziale okrętów Dunajskiej Flotylli Wojennej zakończyła się wyzwoleniem Budapesztu i rozbiciem otoczonych oddziałów niemiecko-faszystowskich. Operacja trwała przez 108 dni i nocy – od 29 października 1944 roku – w nieprzerwanych walkach wojska radzieckie wyzwoliły nie tylko Budapeszt, ale także centralne rejony Węgier.

Stolica Węgier miała dla niemiecko-faszystowskich wojsk ogromne znaczenie strategiczne. W związku z tym pod miastem czekała przygotowana obrona składająca się z kilku eszelonów, a samo miasto zostało zmienione w twierdzę nie do zdobycia – pisze Ministerstwo Obrony Rosji.

W publikacji znalazły się między innymi dokumenty przedstawiające stosunek hitlerowców do jeńców wojennych i ludności cywilnej.

„Przedstawiono protokoły przesłuchań jeńców wojennych, którzy w swoich zeznaniach opisują stosunek hitlerowców do narodu węgierskiego jak do ludności państwa wasalnego. Oprócz tego jeńcy wojskowi opowiadają o bestialstwach faszystów wobec jeńców i ludności cywilnej” – podkreśla resort obronny.

Udostępniono również dokumenty, w których opisano mordy na ludności żydowskiej z węgierskiego miasta Segedyn.

Tutaj, w żydowskim getcie, zostało przymusowo rozmieszczonych 16 tys. osób, które pod pretekstem ewakuacji zostały „wysłane w stronę Niemiec” wagonami towarowymi. Dalszy los Żydów z Segedyna jest nieznany – zaznaczono w dokumencie.

Oprócz tego opublikowano rozporządzenie Państwowego Komitetu Obrony ZSRR z dnia 27 października 1944 roku, w którym Armii Czerwonej nakazuje się nie zmieniać ustroju gospodarczego i politycznego Węgier.

W dokumencie znalazło się sformułowanie, że „Armia Czerwona wkroczyła do Węgier nie jak zdobywczyni, a jak wyzwolicielka narodu węgierskiego spod faszystowskich Niemiec i nie miała innego celu, jak tylko zniszczenie wrogich niemieckich armii i zakończenie panowania hitlerowskich Niemiec w zniewolonych przez nią krajach”. W rozporządzeniu wskazano także na konieczność zachowania „życia codziennego lokalnej ludności”.

W akcie nt. bestialstw hitlerowców w Budapeszcie znajdują się informacje, jak w 1945 roku w wyzwolonej z rąk nazistów stolicy Węgier znaleziono ciała 500 zabitych cywilów różnej płci i w różnym wieku, w tym niemowląt. Jednocześnie wszystkie ciała zostały ponumerowane, ostatnie numery przewyższyły cztery tysiące.